W słowach kilku pragnę Państwu przedstawić naszą EMI, suczkę rasy golden retriever, która jako nieliczna zdała egzamin z wynikiem bardzo dobrym i jest dopuszczona do pracy z dziećmi.
Kolejnym elementem tego „teamu” jestem ja – Asia – absolwentka kursów i szkoleń z zakresu Dogoterapii, Bezpieczneństwa w pracy z Psem oraz Profilaktyki Pogryzień, posiadaczka certyfikatów i zaświadczeń uprawniających do prowadzenia z Państwa pociechami zajęć grupowych i indywidualnych wraz z moją kochaną Emi.
Dogoterapia (zwana także kynoterapią) to terapia z udziałem psa. Polega ona na spotkaniach dzieci/dorosłych z psem. Spotkania te prowadzone są przez wyszkoloną osobę, tzw. dogoterapeutę, który jest jednocześnie opiekunem zwierzęcia.
Dla kogo dogoterapia?
Z dogoterapii może korzystać każdy, niezależnie od wieku i schorzeń czy problemów. Najliczniejszą grupę stanowią jednak dzieci – młodsze i starsze. W szczególności zaleca się im regularny kontakt z psem w przypadku problemów i chorób takich jak: niepełnosprawność fizyczna i psychiczna, zaburzenia mowy i wzroku, niedowłady kończyn.
Coraz częściej mówi się także o zbawiennym wpływie dogoterapii na dzieci chorujące na depresję czy cierpiące z powodu stanów lękowych. Także dzieciom nie potrafiącym odnaleźć się w swojej grupie rówieśniczej, przejawiającym agresję(jednak nie w stosunku do zwierzęcia) albo izolującym się, dogoterapia może bardzo pomóc.
Zalety dogoterapii
Jako, że bardzo różne są powody, dla których dzieci uczęszczają na dogoterapię, różne są także jej efekty. W przypadku zajęć terapeutycznych, celem jest uzyskanie u dziecka skupienia i wyciszenia. Maluchy nie potrafiące nawiązać więzi z rówieśnikami uczą się otwartości, z kolei w przypadku dzieci z zespołem Downa uzyskuje się pozytywny wpływ na całościowy rozwój.
Jak wygląda dogoterapia?
W zależności od potrzeb dziecka, wyróżnia się trzy zasadnicze formy terapii.
Pierwsza z nich to to terapia z psem (TP), tzw. zajęcia terapeutyczne, łączące kontakt dziecka ze zwierzęciem z konkretną rehabilitacją. W tym przypadku jest to zestaw ćwiczeń ukierunkowany na konkretny, zaplanowany cel z zakresu rehabilitacji, do których układana jest metodyka w porozumieniu ze specjalistą, np. lekarzem prowadzącym, rehabilitantem, psychologiem. Mamy tu do czynienia z indywidualnym podejściem do każdego uczestnika, jego możliwości i potrzeb. Terapia ta powinna być w pełni dokumentowana. Jest systemem rozwijalnym tzn. w miarę postępów stosuje się stopniowanie trudności.
Edukacja z psem to zajęcia stworzone najczęściej w celu zmotywowania dziecka do nauki i rozwoju poznawczego. Zajęcia usprawniające sferę intelektualną i poznawczą co wymaga odpowiedniej wiedzy i umiejętności osób prowadzących. Pies aktywnie uczestniczy w zajęciach, motywuje do nauki poprzez stworzenie przyjaznych warunków emocjonalnych co zwiększa możliwość przyswojenia wiedzy. Edukacja z psem pomaga też osobom o obniżonej percepcji lub niechęci do przyswajania wiedzy i przebywania w szkole. Zajęcia prowadzone są w grupach lub indywidualnie przez zespół kynoterapeutyczny kierowany przez pedagoga. Mają określony scenariusz realizujący program nauczania. Zajęcia tego typu często organizowane są w placówkach takich jak szkoły czy przedszkola.
Spotkania z psem są to zajęcia, mające na celu stworzenie pozytywnego kontaktu między uczestnikiem a psem. W trakcie spontanicznej zabawy uczestnicy przyzwyczajają się do kontaktu z psem, realizują zadania, uczą się właściwych zachowań w stosunku do psów. Zajęcia te mają za zadanie dostarczenie uczestnikom pozytywnych emocji i satysfakcji z obcowania z psem, przełamania lęku w kontaktach z otoczeniem. Ponadto stymulują rozwój zmysłów, pobudzają aktywność, pozwalają oderwać się od otaczającej rzeczywistości. Spotkania takie mogą być jednorazowe lub odbywać się regularnie. Spotkania tego typu najczęściej organizowane są w żłokach.
Czy dogoterapia jest bezpieczna?
Do dogoterapii dopuszcza się tylko psy o określonych walorach, łagodne, przyjazne, wyszkolone. Psy występujące w roli terapeuty mogą być różnych ras. Te, które najczęściej kojarzymy z dogoterapią to Labrador Retriever i Golden Retriever. Jednak możemy spotkać również: Nowofundlandy, Cavalier King Charles Spaniele, Bernańskie Psy Pasterskie i Shiba. Muszą one być oczywiście odpowiednioprzygotowane, przeszkolone, łagodne, czyste, zdrowe, pewne siebie, cierpliwe i akceptujące obcych. Nie sprawdzą się tutaj psy ras bojowych i stróżujących. Pies terapeuta w żadnym wypadku nie może przejawiać oznak agresji.
W dogoterapii ważny jest nie tylko sam pies, ale i ośrodek/osoba oferujące tę formę zajęć oraz panujące w nim zasady. Tutaj od razu wyjaśnijmy – dogoterapia nie polega na tym, że dziecko robi ze zwierzęciem, co chce (wliczając w to ciągnięcie za uszy, kładzenie się na psie, siadanie na nim itp.). Pies nie może przeżywać stresu, a działania podjęte przez opiekuna muszą być bezpieczne, bezstresowe a także dostosowane zarówno do umiejętnosci psa jak i grupy docelowej, o czym doskonale powinien wiedzieć jego opiekun.
Podsumowując, do efektów jakie niesie za sobą dogoterapia na pewno możemy zaliczyć:
– rozwój aktywności fizycznej (wymaga tego zabawa z psem),
– rozwój mowy (dziecko tylko w ten sposób jest w stanie porozumiewać się z psem, aby wykonywał on polecenia),
– pobudzenie zmysłów, dzięki obserwacji zachowań psa,
– ożywienie w kontaktach ze zwierzętami a później w kontaktach z ludźmi, a co za tym idzie zyskanie pewności siebie i łatwiejsze nawiązywanie kontaktów z rówieśnikami,
– naukę samodzielności (np. dzięki karmieniu psa, pomocy opiekunowi w wyprowadzaniu na smyczy itp.).
Ponadto dogoterapia: przyczynia się do zmniejszenia lęków, uwrażliwia, relaksuje, motywuje do działania, pomaga wyrażać emocje, stymuluje rozwój psychoruchowy, rozwija sferę umysłową, zwiększa poczucie bezpieczeństwa, wycisza zachowania agresywne, rozwija funkcje opiekuńcze, rozwija spostrzegawczość itp.
Ile kosztuje dogoterapia?
Niestety, zajęcia dogoterapii nie są finansowane przez NFZ. Cena w prywatnych punktach to około 120-150 złotych za godzinę zajęć grupowych lub 50-70 zł za godzinę zajęć indywidualnych.